جمع بندی استامبول قسمت یکم

استامبول بزرگترین شهر ترکیه است و در دو طرف تنگه بسفر قرار دارد. از شمال به دریای سیاه و از جنوب به دریای مرمره، در شرق به شهرهای بولو و زکریا (آدا پازان)  و از غرب نیز به شهرهای تکیرداغ و کونار کنر الی، محدود شده است.

این شهر داری مساحت حدود 6000 کیلومتر مربع است. در میان تپه های بلند و دره های زیبا، ساختمانها و خیابانهای آن کشیده شده است. دارای دو منطقه آسیایی در شرق و اروپایی در غرب تنگه بسفر است.

مهمترین تپه های این شهر به نامهای آیدوس در سمت کارتال به ارتفاع حدود 600 متر و چاملئن جا در شرق منطقه اسکودار با ارتفاع حدود 200 متر است. همچنین چهار جزیزه در دریای مرمره که به نام جزایر پرنس نامیده میشوند نیز جزو منطقه استامبول به شمار میرود.

یک رودخانه متوسط به نام ریوا چای نیز به سمت شمال در جریان است که به دریای سیاه میریزد. در نقاط مختلف شهر نیز جنگلهای طبیعی و مصنوعی به چشم میخورد که اغلب درختان آن از انواع کاج به همراه انجیر، بلوط است. یک جنگل طبیعی به نام بلگراد نیز در حدود 15 کیلومتری شمال این شهر قرار گرفته است.

آب و هوای شهر در تابستان گرم و مرطوب است واگر باد از سمت شمال بوزد، هوا بسیار دلپذیر میشود و هنگامی که باد از طرف جنوب وزیدن آغاز میکند، هوا حالت شرجی گرم و در پاره ای مواقع نیز غیر قابل تحمل میشود.

سه دریاچه در قسمت اروپایی شهر واقع شده است که یکی از آنها دارای آب شیرین است و آب شرب استامبول از آن تامین میشود. اسم این دریاچه ترکوس است. دو دریاچه دیگر به نامهای کوچوک جکمجه و بیوک جکمجه به ترتیب از در قسمت غربی شهر قرار گرفته اند که دارای آب شور هستند. در حاشیه این دو دریاچه ماهیگیری و امکانات شکارگاهی فراهم شده که از آن استفاده میکنند.

جمعیت ثابت شهر حدود 12 میلیون نفر است. اتوبانهای وسیع از روی پلهایی که ارتفاع بعضی از آنها به 150 متر نیز میرسد، جلوه دیگری از مهندسی راه در این شهر است. در مسیر اتوبانها از تونلها نیز استفاده شده است.

بازارهای مختلف و بزرگ در این شهر ایجاد شده که از رونق خاصی برخوردارند. موقعیت جغرافیایی شهر باعث شده تا در طول تاریخ اقوام مختلف و حکومتهای متعدد در این شهر سکونت گزینند و آثار بجا مانده از دورانهای گذشته قدمت شهر را تا حدود 3 قرن قبل از میلاد تخمین میزند.

آثار هنری برجسته که نمایانگر اوج هنر و صنعت در ادوار مختلف تاریخی در این شهر است مربوط به دوره بیزانس، اسلامی و عثمانی است و ایجاد دانشگاهها، آکادمی، کتابخانه و موزههای مختلف نیز پس از انقلاب جمهوری در ترکیه زیاد به چشم میخورد.

تا سال 1923 این شهر پایتخت حکومتهای مختلف بوده و از این سال به بعد آنکارا به عنوان مرکز سیاسی برگزیده شد.

در قسمت آسیایی مناطق مهم شهری شامل (توزلا، پندیک، کارتال، سلطان بی لی، مال تپه، سامان دیرا، ساری قاضی، عمرانیه، کادیکوی، اسکودار) است. در قسمت اروپایی نیز مناطق (شیشلی ایاز آقا،‌ کاقیت خانه،‌ بشیکتاش،‌ شیشلی،‌ ایوب،‌ بیوغلو،‌ بایرام پاشا، امی نونو، فاتح،‌ زیتون برنو، گونگرن، باغ جیلر،‌ باغچه لی اولر،‌ باکیرکوی،‌ آوسیلر، کوچوک و بیوک چکمجه) است.

دو فرودگاه در قسمت های آسیایی و اروپایی ساخته شده که فرودگاه آتاترک در سمت اروپایی است. استادیوم المپیک استامبول در بخش اروپایی و شمال دریاچه کوچوک چکمجه قرار دارد.

جزایر پرنس شامل 4 جزیره ،‌ به ترتیب از کوچک به بزرک به نامهای کینالی،‌ بورگاز، هیبلی،‌ و بیوک هستند که هریک پسوند آدا به معنی جزیزه را دارند. این جزایر از بخش اروپایی حدود 1.5 ساعت با کشتی فاصله دارند و به بخش اسیایی و منطقه کارتال نزدیک هستند. خطوط کشتی رانی در این مسیر به صورت هر ساعت یکبار انجام میشود و قیمت بلیط برای هر نفر 6 لیر به صورت رفت و برگشت است.

قیمت اجناس و مواد غذایی در این جزایر ارزانتر از شهر استامبول است. و برای ساکنین نیز تسهیلات رفت و آمد و یارانه های مواد غذایی برقرار است.

در جزیره هیبلی آدا که من از آن بازدید کردم و در سایر جزایر نیز این مقررات جاری است،‌ هیچگونه وسیله نقلیه موتوری امکان تردد ندارد و فقط حمل و نقل با گاری، درشکه های دو اسبه، دوچرخه های پایی و برقی انجام میگیرد.

جزیره سه مسجد داشت که یکی بزرگتر بود، در محله بازار ساحلی نیز دو کلیسا دیده میشد. این جزیره دارای سه تپه مرتفع بود که روی 2 تا آز آنها ساختمان بزرگی ساخته شده است که یکی مرکز آموزش و کتابخانه و موزه مسیحیان ارتدوکس و دیگری نیز یک یتیم خانه مربوط به کلیسای ارتدوکس است. تمامی تپه ها دارای جنگلهای کاج و پوشیده از گیاه به همراه درختان انجیر، بلوط، مرکبات است.

حمل و نقل در استامبول توسط مترو، تراموا،‌ اتوبوس،‌ قطار برقی،‌ تاکسی و ماشینهای خطی مدل ون انجام میشود.

قیمت تراموا و مترو 1.5 لیر است،‌ از اتوبوس و تاکسی استفاده نکردم.

روی تنگه بسفر دو پل بزرگ و معلق ساخته شده است که نامهای آن پل بسفر و پل سلطان محمد فاتح است. همچنین یک خلیج در قسمت اروپایی به نام گلدن هورن است که روی آن نیز 4 پل زده شده که شمالی ترین آن پل بزرگراه ای – 5 است و دیگری پل آتاتورک است. و البته 2 پل کوچکتر نیز وجود دارد.

اولین اثر تاریخی که در این شهر به چشم میآید، مسجد سلطان احمد (مسجد آبی) است که روی تپه ای مشرف به دریای مرمره و تنگه بسفر و خلیج قرار دارد. در سمت شمال غربی آن ،‌ مسجد ایاصوفیا است که میان این دو یک پارک زیبا ایجاد شده ودر غرب آن نیز میدان اسب دوانی و میل های معروف مصری و مارپیچ قرار گرفته است.

در بخش شمالی این منطقه و شمال مسجد ایاصوفیا، کاخ توپکاپی که الان به آن موزه توپکاپی میگویند،‌قرار دارد.

این منطقه قابل توصیف نیست،‌ باید دید و لذت برد، به همین دلیل نمیتوانم شرح بدهم ولی انشاءالله عکسها را برایتان میگذارم.